Vəhşi Bafeqinin evi, böyük şairin keçmiş evidir və indi muzeyə çevrilib.

Etnoqrafiya muzeylərinə ziyarət, birbaşa mədəniyyət, adət-ənənələr və gündəlik həyatla qarşılaşmaq üçün xüsusi bir fürsətdir. Vəhşi Bafeqi muzeyi, İranın tanınmış şairlərindən biri olan Vəhşi Bafeqi'nin evində yerləşir və bu muzey, çətin təbii şəraitdə həyat sürən, lakin yüz illər boyu zəngin və mənalı bir mədəniyyət quran insanların həyatını əks etdirir.

Vəhşi Bafeqi kim idi?

Kamaleddin və ya Şəmsəddin Məhəmməd Vəhşi Bafeqi, 1532-ci ildə Bafqda doğulmuş və 1582-ci ildə Yəzd şəhərində vəfat etmiş məşhur İran şairidir. Vəhşi Bafeqi uşaqlığını öz şəhərində keçirdikdən sonra, Yəzd şəhərinə gedərək burada təhsil almış və bir neçə il sonra Hindistana gedib. Həyatının sonlarına doğru Yəzd (və ya Kerman) şəhərinə qayıtmışdır.

Vəhşi Bafeqi həyatını yoxsulluq içində keçirib, buna görə onun şeirlərində yalnızlıq acısı və çətin həyatın təəssüratları öz əksini tapır. Uğursuz eşqlər, çətin həyat və qarşılaşdığı bədbəxtliklər, onun şeirlərinin əsas mövzularıdır.

Vəhşi Bafeqinin bir neçə şeir əsəri günümüzə çatmışdır. Onların ən məşhuru "Fərhad və Şirin" adlı əsəridir. Həmçinin, onun şeir divanı çap olunmuşdur, burada qəzəllər, qəsidələr və digər şeirləri yer alır. Bu divan ümumilikdə 9076 beytə malikdir.

Vəhşi Bafeqi Evi

Vəhşi Bafeqi evi, Yəzd şəhərinin Cami Məscidinin şərq tərəfində yerləşir və dördbucaqlı şəkildə inşa olunmuşdur. Bu ev 2006-cı ildə İranın milli irs siyahısına daxil edilib.

Evin tikintisində Yəzdin digər tarixi abidələri kimi, kərpic və gil istifadə edilmişdir. Vəhşi Bafeqi evi geniş bir eyvan və yeddi kiçik otağa malikdir. Bu otaqların hər biri həyətin müxtəlif tərəflərində yerləşib və hər biri ilin müəyyən dövründə ev sahiblərini qəbul edirdi.

Evin şərq hissəsində bir zirzəmi yerləşir və əvvəllər burada bir su kanalı axırdı. Bu su kanalı və zirzəminin digər hissələrdən aşağıda olması, yayda hava temperaturunu sərin saxlamağa kömək edirdi və Yəzdin isti yaylarından qorunmaq üçün bir sığınacaq rolunu oynayırdı. Zirzəmi, temperaturu aşağı olduğu üçün, qida maddələrinin saxlanması üçün də istifadə olunurdu.

Otaqların işıqlandırılması, nisbətən böyük və çox sayda olan pəncərələr vasitəsilə təmin edilir. Bu pəncərələr sadə bir şəkildə hazırlanmış, taxta çərçivələrdə, sadə bir yay biçimində yerləşdirilib.

Əvvəllər, evin divarında yerləşən qədim bir qəbir daşının olması səbəbindən insanlar bu yeri müqəddəs hesab edir və ona ziyarət edirdilər. Hal-hazırda bu qəbir daşı yoxdur.

Vəhşi Bafeqi və Evi

Vəhşi Bafeqi şeirlərində, öz evinə böyük bir bağlılıq göstərir. O, çoxsaylı səfərlərə baxmayaraq, həyatının son illərində Yəzd şəhərində yaşayarkən, şəhərdən nadir hallarda çıxır və təklikdə yaşamağa üstünlük verirdi. Yəzdin yaşlılarının dediklərinə görə, Vəhşi Bafeqi həyatının son illərində hər axşam "Aruk" adlı bir küçənin küncündə oturur və yaşlılarla söhbət edirdi. O, nəhayət, vəfat etdikdən sonra həmin küçənin qarşısında dəfn edilmişdir.

Etnoqrafiya Muzeyi

Hazırda bu ev, Bafqın etnoqrafiya muzeyi kimi tanınır və burada bu quru və çətin bölgənin insanlarının həyat tərzinin müxtəlif aspektləri nümayiş etdirilir. Qədim zərgərlik əşyaları, ənənəvi təbabət alətləri, ədviyyatçılıq alətləri, kənd təsərrüfatı avadanlıqları, toxuma və dəmirçilik alətləri, keramika və metal qablar, işıqlandırma cihazları, yerli geyimlər və əl işləri bu muzeydə sərgilənir.

Evin kiçik eyvanında, əl ilə işlənmiş iplik çarxı, toxuma çətiri və daş qablar yer alır. Evin həyətində bir neçə köhnə su quyusu çarxı da mövcuddur. Keçmişdə bu su çarxı suyun quyulardan çıxarılması üçün istifadə olunurdu və su kanallarının qazılması və təmizlənməsində geniş istifadə edilirdi.