Təbriz Məqsudiyyə Məhəlləsi, Əsilli və Xatirəli

Təbriz Məqsudiyyə Məhəlləsi, Əsilli və Xatirəli

Təbriz Məqsudiyyə məhəlləsi bu şəhərin köhnə məhəllələrindən biridir ki, çoxsaylı tarixi evləri ilə XIX əsr ab-havasına malikdir.

Müasirlik dövrü sayılan və bütün şəhərlərin görünüşünün xeyli oxşarlaşdığı indiki dövrdə, tarixi şəhərlərin köhnə məhəllələri onların kimliyinin simvoludur. Adətən bu şəhərlərdə öz əslini qoruyub saxlamış bir neçə məhəllə digərlərindən daha çox seçilir və turistlərin orada olarkən keçmiş günlərin ab-havasını hiss etmələri üçün bir məkan yaradır. İranın tarixi şəhərlərindən biri olan Təbrizdə Məqsudiyyə məhəlləsi çoxsaylı tarixi abidələri ilə hər il çoxlu turisti qəbul edən köhnə məhəllələrdən biridir.

Məqsudiyyə Məhəlləsinin Xüsusiyyətləri və Tarixçəsi

Məqsudiyyə məhəlləsi Aq Qoyunluların hakimiyyəti dövründə təsis edilmişdir. Məhəllənin adı Aq Qoyunluların sultanı Uzun Həsənin oğlu "Məqsudbəy"in adından götürülmüşdür. Əbül Nəsr Uzun Həsən Aq Qoyunlu ("Uzun Həsən" "uzun boylu Həsən" deməkdir) Aq Qoyunlular sülaləsinin qüdrətli sultanlarından biri idi ki, İranın, İraqın, Şərqi Anadolunun, Ermənistanın və Azərbaycan Respublikasının bəzi hissələrini idarə etmiş və öz imperiyasını qurmuşdu, lakin bu imperiya uzun sürmədi. Uzun Həsən sultanlığına 1453-cü ildə (832-ci il Şəmsi) İraqın Diyarbəkir şəhərini mərkəz seçərək başlamış və 1471-ci ildə (850-ci il Şəmsi) Təbrizi öz paytaxtı elan etmişdi. O, 1478-ci ilin yanvarın 6-da (16 Dey 856-cı il Şəmsi) vəfat etmişdir. Məqsudiyyə məhəlləsi Aq Qoyunluların hakimiyyəti dövründə Təbrizin paytaxt olduğu zaman tikilmişdir.

Şəhərsalmanın genişlənməsi ilə Təbrizin köhnə məhəllələri böyük ziyan görsə də, Məqsudiyyə məhəlləsi öz görünüşünü qoruyub saxlamış və hələ də köhnə şəkildə öz həyatını davam etdirir.

Təbriz Məqsudiyyə Məhəlləsinin Tarixi Evləri

Məqsudiyyə məhəlləsi çoxlu tarixi evlərə malikdir. Bu evlərdən bəziləri Təbriz şəhərinin tarixi hadisələri, məsələn, Məşrutə hərəkatı zamanı liderlik mərkəzi olmuşdur.

Gəncəizadə Evi Bu ev "Rza Gəncəizadə" adlı bir şəxsə aid idi və Təbrizin ən böyük evlərindən biri hesab olunurdu. Bu ev 2002-ci ildə (1381-ci il Şəmsi) İranın Milli Abidəsi kimi qeydə alınmışdır. Bu evin mühüm xüsusiyyətlərindən biri, onda Qacar (XIX əsr) və Pəhləvi (XX əsr) memarlıq üslublarında iki fərqli hissənin olmasıdır.

Səlmasi Evi Bu ev də Qacar hakimiyyəti dövründə tikilmişdir və bu gün "Təbriz Ölçü Muzeyi" kimi tanınır. Otaqların şkaf və kaminindəki təzhiblərin və tavanındakı gəc işləmələrinin olması bu binaya cəlbedici bir gözəllik bəxş etmişdir. Bu əsər 1997-ci ildə (1376-cı il Şəmsi) İranın Milli Abidələr Siyahısına daxil edilmişdir.

Ustad Şəhriyarın Evi Şeirlərində "Şəhriyar" təxəllüsünü istifadə edən Məhəmmədhüseyn Behcət Təbrizi müasir dövrün məşhur İran şairlərindən biridir. Onun bir zamanlar yaşadığı ev XX əsrin ortalarında tikilmişdir və bu gün Ustad Şəhriyar Muzeyi kimi, ondan qalan kitabları, əlyazmaları və xatirə əşyalarını özündə saxlayır. Bu ev 2008-ci ildə (1386-cı il Şəmsi) İranın Milli Abidələr Siyahısına daxil edilmişdir.

Bəhnam Evi Bu binanın tikintisi Zəndiyyə dövrünün sonlarına və Qacarların əvvəllərinə (XVIII əsr Miladi) qayıdır. Bu bina Təbriz İncəsənət Universitetinin memarlıq məktəbinin bir hissəsi hesab olunur.

Heydərzadə Evi Bu binanın tikilmə tarixi haqqında tarixi bir sənəd olmasa da, mütəxəssislər memarlığı və istifadə olunan material növünə görə onu XIX əsrin sonlarına aid edirlər.

Qədəki Evi Bu binanın tikilmə tarixi Bəhnam evi ilə oxşardır və bu ev kimi, Təbriz İncəsənət Universitetinə ayrılmışdır.

Nikdel Evi Bu tarixi ev "Seyid İbrahim Nikdel" adlı bir şəxsə aid idi. O, İrana məişət əşyalarının idxalı ilə məşğul idi və bu evi Qacarlar dövründə tikmişdi

Təbriz Məqsudiyyə Məhəlləsi Harada Yerləşir?

Əgər Təbriz şəhərinə səyahət etsəniz, Məqsudiyyə məhəlləsini tapmaq çətin olmayacaq. Bu məhəllə şəhərin ən tanınmış məhəllələrindən biridir və Təbriz Bələdiyyə Sarayı burada yerləşir. Məqsudiyyə məhəlləsində ətrafdakı evlərin ənənəvi memarlığı və beş min kvadratmetr daş döşəmədən istifadə edilməsi ilə XIX əsr Təbrizinin ab-havasını xatırladan piyada yolu yaradılmışdır.