Təbrizin İmamzadə İbrahim Məqbərəsi Mənəviyyatla Dolu Bir Məkandır

Təbrizin İmamzadə İbrahim Məqbərəsi Mənəviyyatla Dolu Bir Məkandır

Təbriz İmamzadə İbrahim kiçik və sadə bir məkana sahib olsa da, mənəviyyatı bənzərsizdir.

İranın müxtəlif şəhərlərindəki İmamzadə ocaqları qədim zamanlardan bəri insanların diqqət mərkəzində olmuşdur. İmamzadələr İran xalqı arasında hörmətlidir və onların məzarları müqəddəs sayılır. Bu məkanlar ilin müxtəlif vaxtlarında insanların mərasimlər və toplantılar keçirdiyi yerdir. Bu yerlərin mənəvi dəyəri qədim zamanlardan bəri onlar üçün hərəmlərin tikilməsinə və xalq tərəfindən qorunmasına səbəb olmuşdur, buna görə də bu binalar əsas strukturlarının əksəriyyəti sağlam qalmış mühüm tarixi abidələr sayılır. İranın mühüm və tarixi şəhərlərindən biri olan Təbrizdə, məzarları şəhər sakinlərinin ziyarətgahına çevrilmiş çoxlu İmamzadələr dəfn edilmişdir. İmamzadə İbrahimin türbəsi də kiçik sahəsinə baxmayaraq, təsviredilməz gözəlliyə və nümunəvi mənəviyyata malikdir.

Bu türbə Təbriz şəhərinin mərkəzi hissələrindən birində, Şəms Təbrizi (keçmişdə Şütürban) küçəsində yerləşir.

İmamzadə İbrahimin Tarixçəsi və Xüsusiyyətləri

Bu İmamzadə Təbriz xalqı arasında çox hörmətli olmasına baxmayaraq, onun nəsli haqqında fikir ayrılıqları mövcuddur. Bəzi mütəxəssislər İmamzadə İbrahimin şiələrin yeddinci imamı olan İmam Kazımın nəslindən olduğuna inanır, lakin digərləri onu şiələrin dördüncü imamı olan İmam Zeynalabdinin nəslindən sayırlar.

Bu əzəmətli İmamzadənin türbəsi ağaclarla zəngin yaşıl sahəyə görə "Seyid İbrahim Parkı" kimi tanınan bir ərazidə yerləşir. Bu ocağın gözəlliyini və mənəviyyətini ikiqat artıran onun sadəliyidir. Türbə çox sadə bir günbəz və hərəmə malikdir. İmamzadənin məqbərəsi İrandakı bir çox İmamzadə ocaqlarından fərqli olaraq, geniş bəzəklərdən və güzgü işlərindən məhrumdur. İmamzadə İbrahimin zirehi də tam sadəliklə dizayn edilmişdir və taxtadandır. Bu türbənin böyük bir həyəti də yoxdur, əvəzində bir neçə eyvan və bir hovuz olan kiçik bir həyət onun xarici hissəsini təşkil edir. Binanın bir əsas günbəzi var ki, onun şimalında dördlü tağlı bir günbəz görünür. Günbəzin daxili bəzəkləri İslam memarlığı sənətindən istifadə edilərək ona gözəl bir görünüş vermişdir. Bu türbə Təbrizin bir sıra böyük alimlərinin dəfn yeridir.

Türbənin hər biri kiçik bir taxça ilə bəzədilmiş iki girişi var.

Türbənin cənub hissəsində "Bismillah Daşı" kimi tanınan bir daş mövcud idi. Bu tarixi daşı daha yaxşı qorumaq üçün Azərbaycan Muzeyinə köçürmüşlər. İranın ən mühüm muzeylərindən biri sayılan və Təbrizin Göy Məscidinin yanında yerləşən bu muzeydə İslam sənətinin dəyərli tarixi və bədii əsərləri qorunur. Bismillah Daşı bu muzeyin birinci mərtəbəsinin zalının sonunda yerləşir. Bu daş "Mirzə Sənglax" kimi tanınan Məhəmmədəli Quçaninin əsəridir. O, Zəndiyyə və erkən Qacarlar dövrünün şair və xəttatlarından biri idi, 1771-ci ildə (Hicri 1185) doğulmuş və təxminən 110 il yaşamışdır. Mirzə Sənglaxın xəttatlıqdakı ustalığı dillərdə əzbər idi. O, bu sahədə əsərlər də qoyub getmişdir. O, Xorasan əhalisindən idi, lakin ömrü boyu çox səyahət etmiş və 25 ildən çox Misir və Osmanlıda yaşamışdır. Mirzə Sənglax Bismillah Daşını 1854-cü ildə (Hicri 1270) Qahirədə yaratmışdır. Mirzə Sənglax Təbrizdə vəfat etmiş və orada da dəfn edilmişdir.

Türbənin təmiri haqqında dəqiq məlumat yoxdur, baxmayaraq ki, tarixi mənbələrdən birinə görə, 1884-cü ildə (Hicri 1302) Fəzləli Xan Sərtip adlı bir şəxs binanın təmiri üçün işlər görmüşdür. İllər sonra, 1970-ci illərdə (1350-ci illər Şəmsi) də binada təmir işləri aparılmışdır.

İmamzadə İbrahim Türbəsinin Milli Qeydiyyatı

Bu türbə 2006-cı ildə (1385-ci il Şəmsi) İranın milli abidələri siyahısına daxil edilmişdir.