Geraş su anbarları, İran alimlərinin su saxlamaq üsulları

Geraş su anbarları, İran alimlərinin su saxlamaq üsulları

İran ərazisi su baxımından qıt torpaqlar hesab edildiyi üçün orada çox uzaq keçmişdən suyun ötürülməsi və saxlanması texnologiyaları formalaşıb. “Bərkə” də adlandırılan su anbarlarının tikintisi az yağışlı mövsümlərdə istifadə üçün yağışlı mövsümlərdə suyun saxlanması üçün əsas yer hesab edilən bu texnologiyalardan biridir. Bu su anbarlarının əksəriyyəti mövsümi çayların, su kəmərlərinin və ya bulaqların suyu ilə doldurulurdu. Son onilliklərdə, urbanizasiyanın genişlənməsi və boru suyunun mövcudluğu ilə su anbarlarına diqqət azaldı, lakin İranın ən tam su anbarlarından biri olan Geraş su anbarları hələ də bir çox sakinlər üçün su təchizatı mənbəyi kimi istifadə olunur. gedir

Su anbarları adətən hər iqlimdə xüsusi arxitekturaya malik idi və kvadrat, dairəvi və ya pilləli çənlər ola bilərdi. Geraş İranın cənub şəhərlərindən biridir. İsti və rütubətli iqlimi ilə əlaqədar olaraq, Geraş su anbarları adətən yağış sularını toplamaq üçün istifadə olunur. Bu ərazidə yeraltı suların duzlu və ya acı olması və ondan içmək üçün istifadə edilməsi mümkün olmadığı üçün keçmişdə su anbarlarının insanların məişətində xüsusi yeri olub.

Geraşın yeddi gölməçəsi

Bu kompleks Geraş şəhərinin ortasında yerləşir və müxtəlif tarixi dövrlərə aid yeddi su anbarını özündə birləşdirir. Bu su anbarları müxtəlif vaxtlarda tikilib və ölçüləri müxtəlifdir. Bütün bu su anbarları Bezərd adlı mövsümi çayın yolunda yerləşir və bu çayın axdığı pik yağışlı mövsümdə su ilə doldurulur. Bu yeddi su anbarı arasında beş halqanın damı günbəzvari, iki halqasının damı yoxdur. Bu kompleksin ən böyük su anbarı “Hacı Əbülhəsən su anbarı” kimi tanınır və onun pulunu eyni adlı şəxs ödəyib. Həftbərkə Geraşın adı miladi 1976-cı ildə (hicri 1355) İranın milli əsərləri siyahısında qeydə alınmışdır.

Dörd tərəfli gölməçə

Çahartaq gölməçəsi Geraşdakı başqa bir su anbarıdır ki, onu yerli dildə "Çartax bərkəsi" də adlandırırlar. Bu su anbarının adı onun şərq açılışının qarşısında dörd tağın olması ilə əlaqədardır ki, bu da onu digər Geraş su anbarlarından fərqləndirir. Bu su anbarının tikildiyi yer Geraş şəhərindən kənarda və “Bağ Musa” adlı fermanın yaxınlığındadır. Yazısı itdiyi üçün binanın tikildiyi il dəqiq bilinməsə də, ehtimal ki, 19-cu əsrin sonlarında tikilmişdir. Bu su anbarında istifadə olunan materiallar daş, suvaq və məhluldur.

Pancbərkə Su Anbarları

Bu kompleksin adından da göründüyü kimi, tərkibində beş su anbarı var. Geraş su anbarlarının bu kolleksiyası Qacar ​​və Pəhləvi dövrlərinə (18-20-ci əsrlər) aiddir. Daş və gips bu su anbarlarında istifadə olunan əsas materiallardır, lakin suyun çıxış deşiklərini bağlamaq üçün onlar qətranla örtülür.

Səidə Su Anbarları

Gərəş su anbarlarının bu kolleksiyası Gərəş şəhərinin Fədək kəndində yerləşir. Bu kənd altı min nəfərdən çox əhalisi olan Fars əyalətinin ən böyük kəndlərindən biridir. Bu su anbarları kolleksiyasının tarixi Qacarlar dövrünə gedib çıxır, lakin bəzi yerli sakinlər bu kolleksiyanın Əfşariyyə dövründə (eranın 18-ci əsri) tikildiyini güman edirlər.

Bütün Su Anbarı

Bu su anbarı İranda 13 milyon litrdən çox su saxlayan ən böyük su anbarı hesab olunur. Su anbarının çoxdan çökmüş damı var idi. Bu su anbarının ətrafındakı tikililər onun su yollarını bağlasa da, yağışdan sonra hələ də su anbara axır və az yağışlı mövsümlərdə istifadə üçün ehtiyat əldə edilir.

Hacı Əsədullah Su Anbarı

Bu su anbarının tikintisi 1869-cu ildə başa çatdırılmışdır. Bu su anbarının və bütün gölməçənin inşaatçısı “Hacı Əsədullah” adlı şəxs olub. Bərkə Koldan sonra Bərkə Hacı Əsədullah Geraşdakı ən böyük su anbarı hesab olunur. Bu binanın altı açılışı və iki su girişi və bir su çıxışı var. Kanalların və girişlərin tikintisi üçün daş və məhluldan istifadə edilmişdir.