Xorrəmabad, Zaqros dağlarının gizli incisi

Xorrəmabad, Zaqros dağlarının gizli incisi

Xorrəmabad, təbii mənzərələri, tarixi abidələri və zəngin mədəniyyəti ilə hər turistin ziyarət etməli olduğu bir şəhərdir; sanki Zaqros dağlarının qucağında gizlənmiş bir inci kimi parlayır.

Xorrəmabadın coğrafiyası və iqtisadiyyatı

Xorrəmabad Lorestan əyalətinin mərkəzidir və dəniz səviyyəsindən 1147 metr hündürlükdə, Zaqros dağları arasında yerləşir. Şəhər coğrafi baxımdan Şəslə, Borudərd, Dorud və Aligüdərz, Əndiməşk, Dure və Poldoxtər rayonları ilə həmsərhəddir.

Xorramabadda illik yağıntı təxminən 509 millimetrdir və buna görə də qış və yaz fəslində yaşıl və yağıntılı şəhər sayılır. Əhalisi təxminən 400 min nəfərdir. Əsas məşğuliyyət sahələri kənd təsərrüfatı, heyvandarlıq, bağçılıq və sənətkarlıqdır. Bundan əlavə, şəhərdə dəri və xam dəri sənayesi, generator istehsalı, sement, polad və elektrik stansiyaları fəaliyyət göstərir.

Xorrəmabadın tarixi

Xorrəmabad bölgənin ən qədim yaşayış məskənlərindən biridir və Kassi tayfasının əsas mərkəzlərindən biri olmuşdur. Bu şəhər Əlamilər dövründə «Xaydalu» adı ilə tanınırdı və inkişaf etmiş bir şəhər idi, lakin təxminən eramızdan əvvəl 646-cı ildə Asur Bani-Pal tərəfindən işğal edilmiş və dağıdılmışdır.

Sasanilər dövründə, Şapur II «Şapurxvost» adlı şəhəri Xaydalunun qalıqları üzərində qurmuşdur. Bu şəhər Moğol hücumuna qədər mövcud idi, lakin 1219-cu ildə Moğollar tərəfindən dağıdıldı. Şapurxvostun sakinləri sonradan Fələk-əflak qalasının qərb hissəsinə köçdülər, lakin bu günkü Xorrəmabadın ilkin nüvəsi Xaydaluda yaranmışdır

Xorrəmabadın tarixi və təbii görməli yerləri

Lorestan əyalətinin ümumi ərazisinin təxminən 1200 000 hektarı meşələrlə örtülüdür və Xorrəmabad bu sahənin 500 000 hektarını əhatə edir. Bu ərazinin 400 000 hektarı meşə otlaqlarıdır və əsas ağac növü palıddır. Şəhərdən «Xorrəmrud» adlı çay axır. Əsas dağ zirvələri arasında Məhml-koh (1900 m), Sefid-koh (3080 m) və Mədbə-koh (Lorestān damı) vardır. Məhml-koh və Şurab park meşələri Xorrəmabadın əsas təbii istirahət yerlərindəndir.

Madbeh dağından Lorestanın panoramik görünüşü (Loristanın damı)

Təxminən yeddi hektar sahəyə və üç-yeddi metr dərinliyə malik Qo gölü İranın təbii şəhər daxili göllərindən biridir. Son illərdə əyləncə parkının yaradılması və Qo gölünün ətrafındakı landşaftların yaxşılaşdırılması ilə Xorramabadın bu hissəsi şəhərin məşhur istirahət məkanlarından birinə çevrilib. Xürrəmabad tarixi görməli yerlərə görə İranın aparıcı şəhərləri sırasındadır. Ola bilsin ki, Fəlak-ol-Aflak qalası və ya Şapurxast qalası şəhərin ən məşhur attraksionu adlandırıla bilər. Qala şəhərə baxan təpənin üzərində tikilib və onun tikintisi Sasanilər dövrünə aid edilir. Qalanın strateji yerləşməsi tarix boyu yerli hökumətlərin ona xüsusi diqqət yetirməsinə səbəb olmuşdur ki, Fəlak-ol-Əflak uzun illər müxtəlif hökmdarların oturduğu yer olmuşdur. Hazırda qalanın içərisində antropoloji muzey də yerləşir.

 Fələkül-əflak qalası

Digər görməli yerlər arasında Kərpiç minarə, Qap hamamı, Axundabu evi, Səfəvi körpüsü və Daş girdabı vardır. Bu tarixi və təbii abidələrin hamısı Xorrəmabadı İranın ən cəlbedici turizm məkanlarından birinə çevirmişdir.