Talış musiqisi

Talış ərazisi Gilan vilayətinin qərbində yerləşir. Talışlar qədim İran tayfalarından biridir və arilər İran yaylasına girməzdən əvvəl Xəzər dənizinin qərb sahilindəki dağlarda yaşayıblar. Bu gün talışlar İranın ən qədim mədəniyyət sərvətlərindən birini miras daşıyıcılarıdır. Talış musiqisi qədim və saf olmasına baxmayaraq, zaman keçdikcə Gili, Azərbaycan və Kürd musiqisinin elementlərini özündə birləşdirmişdir. Bu musiqini ümumi təsnifatda aşağıdakı kimi bölmək olar:

1. Dəstun (avaz). Dəstunlar bu bölgənin musiqisinin əsasını təşkil edən mahnılarıdır. Dəstunlar Talışın müxtəlif hissələrində fərqli əhval-ruhiyyə və müxtəlif üslublarda ifa olunur.

2. Hava (pərdə). Talış musiqisinin böyük bir hissəsini sözsüz musiqilər təşkil edir və bunlarda hava və pərdə adı ilə məşhurdurlar və quruluş baxımından dəstundan götürülmüşdür. Burada qəhrəmanlıq, şadlıq təsviri və s.növləri var bu bölmənin əsas icra edici aləti neydir

3. Mahnılar və instrumental muğamlar və alətlər. Talış musiqisinin bu hissəsi diqqətəlayiq rəngarəngliklə ifa olunur və onların hər biri xüsusi münasibətilə bütün Talışdə ifa olunur. Talış musiqisinin bu hissəsini mövzu və ahəng baxımından romantik, epik, irfani , dini, şənlik və s. saymaq olar. Bu sahədə ümumi alətlərdən ney, neyləbək, dairə, zurna və təmburə işarə etmək olar.