Şapur mağarası, qədim İranın ən böyük heykəlini ehtiva edən heyrətamiz bir mağara

Şapur mağarası, qədim İranın ən böyük heykəlini ehtiva edən heyrətamiz bir mağara

Qədim İrandan qalan, hündürlüyü təxminən yeddi metr olan ən böyük heykəl Şapur mağarası adlanan heyrətamiz mağarada yerləşir.

Şapur mağarası Kazerunun Təng Çoqun yüksəkliyində yerləşir. Bu qaz qədim Bişapur şəhərindən təxminən altı kilometr aralıdadır. İkinci Sasani padşahı I Şapurun böyük heykəli (eramızın 240-270-ci illəri arasında hökm sürmüş) bu qəribə mağaranın ən mühüm turistik yerlərindən biridir.

Şapur mağarasının xüsusiyyətləri

Şapur mağarası 800 metr yüksəklikdə yerləşir. Mağaranın girişinin eni 30 metr, hündürlüyü isə 15 metrdir. Mağaranın girişindən sonuna qədər təxminən 450 metr məsafədədir. Bu mağaranın belə adlandırılmasının səbəbi orada I Şapurun böyük heykəlinin olmasıdır.

Bu heykəlin hündürlüyü təxminən yeddi metrdir. Bu nəhəng heykəlin çiyin uzunluğu təxminən iki metrdir. Heykəl bu əhəngdaşı mağarasının stalaqmitlərindən birinin üzərində həkk olunub. Stalaqmit minilliklər ərzində tərkibində minerallar olan suyun damlaması nəticəsində əmələ gələn minerallar sütunudur.

Bu heykəl 1700 il əvvəl, eramızın III əsrində tikilib və bu ölçüdə qədim İrandan qalan yeganə heykəldir.

Birinci Şapur kimdir?

I Şapur çətin müharibədə romalıları məğlub edən İranın ən güclü padşahlarından biri idi. Roma ilə son döyüşündə (miladi 260-cı il) o, Roma imperatorunu əsir götürdü və onu Bişapur şəhərində həbs etdi. Şapur Rüstəmin divar rəsmində Roma padşahının qarşısında təslim olma səhnəsini çəkib.

Şapur mağarasının digər görməli yerləri

Şapur mağarasında divara həkk olunmuş iki ədəd daş kitabə var. Bu kitabələrdən biri Sasani hakimiyyətinin erkən dövrünə aiddir. Bu köhnə yazı Şapur Sasaniyə aiddir. Çağdaş dövrdə yaradılmış başqa bir kitabədə I Şapurun heykəlinin yenidən ucaldılması ilə bağlı izahat verilmişdir. Buna əsasən, İslamın İrana gəlişindən sonra miladi 1957-ci ildə sökülən heykəl. 14 əsrdən sonra yenidən yüksəldi.

Mağaranın içəri hissəsində qayaya qazılmış iki su anbarı görünür. Bu su anbarlarının hər birinin dərinliyi təxminən bir metrdir və onların içindəki suya çıxış üçün pillələr qazılıb. Görünür, bu kiçik anbarları yerli əhali damdan damcılanan suyu yığıb istifadə etmək üçün yaradıb.

Bu su anbarlarının sol tərəfindən kiçik bir axın axır və onun arxasında gözəl stalaktit və atalaqmit daşları görünür.

Mağaranın dibində gölün quruması nəticəsində qalmış diametri təxminən 100 metr olan böyük bir çuxur var. Bu çuxur mağaranın giriş mərtəbəsi ilə müqayisədə təxminən 30 metr dərinlikdədir. Çuxurdan keçəndən sonra sol tərəfdə bir hissəsini yerli əhali tikmiş düz sahə var. Mütəxəssislərin fikrincə, əvvəllər bu ərazidə mərasimlərin keçirilməsi və ya qurban kəsilməsi üçün istifadə olunurdu. Bu hissədə mağara tavanının hündürlüyü 40 metrə yaxındır ki, bu da mağaranın döşəməsi ilə tavanı arasındakı ən böyük fərqdir.

Yerli əhali I Şapurun cəsədinin bu mağaranın dibində hardasa basdırıldığına inanır. Yerli əhalinin danışdığı başqa bir rəvayata görə, Şapur döyüşdə məğlub olduqdan sonra bu mağaraya sığınıb və ondan sonra heç vaxt tapılmayıb.

Şapur mağarasına səyahət zamanı tövsiyyələr

Bölgənin yarı quraq iqlimini nəzərə alaraq, yaz və ya yay aylarında Şapur mağarasına səyahət etməyi planlaşdırırsınızsa, özünüzlə su götürün. Payız və qış aylarında da isti paltarlara ehtiyacınız olacaq, çünki ərazidə qəfil küləklər əsməyə başlaya bilər ki, bu da soyuqdəymələrə səbəb olur.

Qaza çatmaq üçün dağın ətəyindən 230 pillə qalxmaq lazımdır. Mağaraya çatmağın başqa bir yolu dağın dik və dolama yamaclarından keçir, ona görə də bu yolu keçməyə və düzgün ayaqqabı geyinməyə hazır olun.

Sasani Şapur Mağarasının Milli və Beynəlxalq Səviyyədə Qeydiyyatı

Şapur Sassani mağarası UNESCO-nun Mədəni İrs Komitəsinin 2018-ci ildə (2018) 42-ci iclasında 1568 nömrəsi ilə Dünya İrs Siyahısına daxil edilib. Bu əsər də miladi 1932 (miladi 1310) ildə İranın milli əsərləri siyahısında qeydə alınmışdır.