Şirazın Kərimxani qalası, 18-ci əsrin ən yaxşı İran rəssamlarının sənətindən çıxarışdır
Şirazın Kərimxani qalası, 18-ci əsrin ən yaxşı İran rəssamlarının sənətindən çıxarışdır
XVIII əsrin sonlarında İran hakimiyyətinin mərkəzi olan Kərimxani qalası o dövrün ən yaxşı İran sənətkarlarının iştirakı ilə tikilmişdir.
Şiraz Zəndiyə sülaləsi dövründə (XVIII əsrin sonu) İranın paytaxtı olmuşdur. Bu səbəbdən də bu dövrdən çoxlu tikililər qalıb. 1766 və ya 1767-ci ildə tikilmiş bu tikililərdən biri də Şirazın Kərimxani qalasıdır.
Kərimxanı qalasının xüsusiyyətləri
Kərim Xan Zənd öz qalasını tikmək üçün dövrünün ən yaxşı memarlarını toplayıb və ən yaxşı materiallardan istifadə edib və onun tikintisini qısa müddətdə başa çatdıra bilib. Kərimxani qalasına kənardan baxsanız, onu möhkəm qala kimi görərsiniz. Bu qala tamamilə kərpicdən tikilib və bu mənada Səlcuqlar sülaləsi ilə eyni vaxtda eramızın 11-12-ci əsrlərinə aid sadə kərpic tikililərə bənzəyir. Qala yaşayış və hərbi məkan kimi istifadə olunub, dizaynında və dekorasiyasında ancaq ziyarət etməklə görünən detallardan istifadə olunub.
Əvvəllər bu binanın təhlükəsizliyini artırmaq üçün onun ətrafında xəndək qazılıb. Binanın divarları üç metr qalınlığında, künclərində 14 metr hündürlüyündə qüllələr görünür.
Kərimxanı qalasının hissələri
Sitadelin cənub-şərq küncündə əyilmiş və sanki yıxılan bir qüllə var. Amma bu qüllə illərdir bu vəziyyətdədir. Təbii ki, son bir neçə onillikdə qüllənin uçmasının qarşısını almaq üçün onun möhkəmləndirilməsi əməliyyatı həyata keçirilib.
Kərimxanı qalasının girişində kirəmitlərdən istifadə etməklə Rüstəmin cinlə döyüşünün şəkli.
Giriş qapısının üstündə əfsanəvi İran qəhrəmanı Rüstəmin plitələrdən istifadə edərək döyüş səhnəsi var. Onun həyat və qəhrəmanlıq hekayəsi Firdovsinin “Şahnamə”sinin böyük bir hissəsini əhatə edir. Sitadelə daxil olduqdan sonra portağal ağacları ilə dolu bağı olan geniş həyətdə bitən dəhliz var. Bu bağ Kərimxanı qalasının demək olar ki, 80%-ni tutur. Ağacların əkilən hissəsi istisna olmaqla, həyətin döşəməsinin qalan hissəsi mərmərlə örtülüb. Bu səth örtüyü qala tikiləndən bəri dəyişməz qalmışdır.
Kərimxanı qalasının qərb eyvanının yel dəyirmanı
Dəhlizin həyətə çıxdığı yerdən böyük küləkdən qorunma yeri görünür. Bu yelçəkən otaqları gözəl bəzədilmiş Kərim Xan Qalasının qərb eyvanına aiddir. Mum heykəllərin olması binanın bu hissəsinin əhvalını dəyişib. Kərim xan hakimiyyəti dövründə bu ərazidə məmurlarla görüşür və tabeliyində olan əraziyə hakimlik edirdi. Bundan sonra Qacar dövrünün yerli hökmdarları bu qaladan iqamətgah və idarəçilik üçün istifadə etmişlər.
Qalanın qərb hissəsindəki otaqların birində Kərim xanın
mum heykəlləri
Tavanın və qala divarlarının divar rəsmləri həyətin rəsmi və qeyri-rəsmi tikililərinə verilmiş o dövrün müasir incəsənətinin təsirlərini göstərir. Kral binasının daxili divarları qızılı təbəqələrlə və tünd qırmızı rənglərlə bəzədilib.
otaqlar
Daxili otaqlar hamısı bir-birinə bağlıdır və siz həyət sahəsinə girmədən bütün otaqlar arasında hərəkət edə bilərsiniz. Otaqların girişi tamamilə bir-birinə baxır və iki otağı yalnız dəhliz kimi bir yer ayırır. Hər tərəfdə, hər dəhlizin yuxarı küncündə dörd otaq var ki, onların hər biri moqran və buna bənzər bəzəklərlə bəzədilib və onların rənglənməsi üçün o dövrdə mövcud olan ən yaxşı materiallardan istifadə olunub. Hər otağın arxa tərəfində anbar və ya istirahət yeri kimi istifadə olunan posto var.
Şahənşahlıq
Binanın şimal hissəsi daha çox günəş aldığı üçün qışda yaşayış üçün əlverişlidir. Möhkəm daşdan tikilmiş və “Qəndmək” adı ilə tanınan bu sarayın qarşısında iki sütun tikilmişdir. Bu sütunların üzərində Şah Abbasi gül bəzəkləri həkk olunub. Böyük hovuzun qarşısında əsas saray görünür. Bu sarayda daş sütunlar əvəzinə spiral bəzək naxışlı taxta sütunlar var. Sütun sidr ağacından hazırlanmışdır və bir parçadır.
Şirazdakı Kərimxani qalasının milli əsər kimi qeydiyyatı
Bu bina 1972-ci ildə (hicri-şəmsi1351) İranın milli əsərlərindən biri kimi qeydə alınmışdır.
Ad | Şirazın Kərimxani qalası, 18-ci əsrin ən yaxşı İran rəssamlarının sənətindən çıxarışdır |
Ölkə | İran |
Vilayət | Fars |
Şəhər | Şiraz |
Növ | Tarixi |
Registration | Milli |