Kaçi, buğda və ya düyü unu, şəkər, zəfəran, yağ və sudan hazırlanan yeməkdir.

Kaçi, Divan-e-Ətame və Sofratul Ətame risalələrində qeyd olunan köhnə yeməklərdən biridir. Kaçi adətən doğuşdan üç gün sonraya qədər yeyilən qidadır. Bu qida daha çox xüsusiyyətə malik olması üçün heyvan yağı ilə hazırlanır. Əvvəllər kaçiyə zəncəfil, hil, razyana, badyan və qara toxum kimi maddələr əlavə edilirdi. Kaçi o qədər nazik olmalıdır ki, qaşıqdan tökülməlidir. Kaçi buğda unu ilə daha güclü, düyü unu ilə isə daha dadlı hazırlanır. İşkənə çəngəl yağ, şəkər və bəzən zəfəranın birləşməsindən əldə edilən bir növ kaçidir. Bu növ kaçi  analar üçün hazırlanırdı.

Kaçi, ailədə həmrəyliyi və sımimiyyəti artıran xüsusi və ənənəvi yeməkdir

Kaçi, ailələr arasında daha çox səmimiyyət və yaxınlıq yaratmaq üçün nəzərdə tutulmuş xüsusi mərasimlərdə təqdim olunan yeməklərdən biridir.

Yemək və qida təkcə insan ehtiyaclarını ödəmək üçün bir vasitə deyil. Yeməkləri tanımaqla xalqların və millətlərin gizli həyat tərzlərini anlamaq mümkündür. Qida uzaq və ya yaxın keçmişdən bir millətin gecə-gündüz yoldaşı olmuşdur və bu gün müxtəlif mədəniyyətlərin adət-ənənələrini və inanclarını qorumaq üçün güclü bir vasitə hesab olunur. Belə ki, bütün dünyada bir çox yeməklər müxtəlif şəhərlərin və ölkələrin adı ilə tanınır və həmin mədəniyyətin nümayəndəsi kimi təqdim edilir. Yeni əsrin əvvəllərindən müxtəlif mədəniyyətlərin yeməklərini qeydiyyata almaq üçün çalışmalar başlanmışdır. İranda da bu səylər müxtəlif etnik qruplar və mədəniyyətlər arasında mövcud olan yeməklərin siyahısının tərtib edilməsinə gətirib çıxarmışdır ki, bu da onların qorunması və davamlılığı üçün bir addım olmuşdur. Bu yeməklərdən biri olan kaçi Əbu Zeydabad şəhərində çox populyar olan ləzzətli və qüvvətli şorbalardan biridir.

Əbu Zeydabad harada yerləşir? Əbu Zeydabad İsfahan vilayətinin şimalında yerləşən Aran və Bidgül şəhristanının Kəvirat bəxşinin mərkəzidir. Əbu Zeydabad Aran və Bidgül şəhəri (şəhristanın mərkəzi) ilə təxminən 30 kilometr məsafədə yerləşir və İranın səhra şəhərlərindən biri kimi tanınır. Qonaqpərvər Əbu Zeydabad sakinləri hər il bir çox turist qəbul edirlər ki, onların əksəriyyəti Siyazgə səhrasını ziyarət etmək və onun toxunulmamış və sakit təbiətindən istifadə etmək üçün bu şəhərə səfər edirlər.

Kaçi və onun tarixi Kaçi Əbu Zeydabadın qədim və yerli yeməklərindən biridir ki, Kaşan və Aran və Bidgül şəhristanlarının kəndlərində belə bişirilmir. Bu yemək əsasən payız və qış aylarında yeyilən bir ara yeməyidir. Kaçinin hazırlanması xüsusi xammal və üsul tələb edir, onun yeyilməsi də xüsusi adət-ənənələrlə həyata keçirilir. Əbu Zeydabad sakinləri kaçini ailəvi və ya qrup şəklində yeyirlər və inanırlar ki, bu yeməyi dostlar və qohumlarla birlikdə yemək onun dadını daha yaxşı və ləzzətli edir. Kaçi adətən həftəsonları bişirilir ki, ailə üzvlərinin və ya dostların bir araya gəlməsi mümkün olsun. Kaçi daha çox səhər və günorta arasında (təxminən günortadan iki saat əvvəl) yeyilir.

Kaçinin hazırlanma qaydası qarğıdalı, buğda, kəşk, ət, soğan və nanə kaçinin əsas xammalıdır. Bu yeməyi hazırlamaq üçün əvvəlcə buğda əl dəyirmanlarında yarma halına gətirilir. Buğdanın yarma halına gətirilməsi onun un halına gəlmədən, dənələrinin seçilə biləcək şəkildə xırdalanması deməkdir. Kaçi mis qazanda və ya tencerede bişirilir. Əbu Zeydabadın bütün sakinlərinin qaz sobaları olsa da, onlar yeməyi odunla bişirirlər və inanırlar ki, bu yeməyi odunla bişirmək onu daha ləzzətli edir... Yemək bişirmək üçün qazanı yarıya qədər su ilə doldururlar və su qaynamağa başlayan kimi yarmaları əlavə edirlər. Qarğıdalının bişməsi üçün daha az vaxt lazım olduğundan, buğda bişdikdən sonra mısırı əlavə edirlər. Sonda qarışığın qatılığını tarazlaşdırmaq üçün bir az buğda unu və qarğıdalı unu da suya tökürlər. Kaçinin bişməsi və hazır olması iki-üç saat çəkir ki, bu vaxtın əksəriyyəti məhsulların qaynamasına sərf olunur. Bu müddət ərzində kaçi üçün lazım olan digər məhsullar (nanə, keşq və qalya) hazırlanır. Kaçi üçün yerli qoyun keşqindən istifadə edirlər. Keşqin üyüdülməsi "kəşk-sab" adlı bir alətlə həyata keçirilir: keşqi bir az su ilə bu alətə tökürlər və keşq suda yaxşıca həll olana qədər qarışdırırlar... Qəlya ətin öz piyində qızardılmış ətdir və ona başqa heç bir yağ əlavə edilmir. Keçmişdə Əbu Zeydabad sakinləri payızın əvvəlində əti qalya edərək xüsusi saxsı qablara tökürdülər. Bu, onlara əti daha uzun müddət saxlamağa və qışın sonuna qədər xörək və ya kaçi üçün istifadə etməyə imkan verirdi. Ət qalya etmək çox zəhmətli və vaxt aparan bir iş olduğundan, bəzən əti qızardıb kaçidə istifadə edirlər. Nanədağ kaçidə istifadə olunan digər bir məhsuldur ki, nanənin yağda qızardılması ilə əldə edilir. Kaçi hazır olduqdan sonra dairəvi bir qaba tökülür və ortası durulaşdırılmış keşq, qalya və nanədağ ilə doldurulur. Sonra süfrəyə qoyulur və hər kəs öz qabına bir az tökür.

Kaçinin milli qeydiyyatı "Ənənəvi Kaçi yeməyinin hazırlanma üsulu" 2021-ci ildə (hicri-şəmsi 1389) milli qeyri-maddi irs siyahısına daxil edilmişdir. Kaçi təkcə bir yemək deyil, həm də onun bişirilməsi və servis edilməsi ailələrin daha çox həmrəyliyinə kömək edən adətlərlə müşayiət olunur.